انواع سوزن – آشنایی با 5 سوزن چرخ خیاطی
استفاده از انواع سوزن، برای دوخت‌های مختلف باعث می‌شود که لباس دوخته شده بهتر و مستحکم‌تر به نظر برسد. برای دوخت‌های مختلف شما باید سوزن‌های مختلف استفاده کنید. با این حال سوزن‌ها به دو دسته اصلی سوزن دست دوزی و سوزن چرخ خیاطی تقسیم می‌شوند. هرکدام از این دسته‌ها نیز دارای زیرمجموعه‌های متعددی هستند. نوع سوزن و حتی اندازه آن، کارایی آن را مشخص می‌کند.
بررسی تاریخچه سوزن
قبل از اینکه در خصوص انواع سوزن صحبت کنیم بهتر است کمی با تاریخچه این ابزار بسیار کاربردی آشنا شویم. این ابزار کاربردی در زمان‌های بسیار قدیم اختراع شده است اما کسی از زمان دقیق اختراع آن خبر ندارد. سوزن‌ها در ابتدا از چوب، عاج، خار، استخوان و … ساخته می‌شدند. رومیان باستان شروع به ساخت سوزن با استفاده از آهن و برنز کردند و اروپاییان اولین سوزن‌های فولادی را ساختند. این صنعت امروزه یکی از مهم‌ترین صنایع کشورهای اروپایی نظیر فرانسه و انگلستان است. با وجود پیشرفت تکنولوژی هنوز هم ساخت سوزن کار ساده‌ای نیست و برای ساخت هر سوزن حدوداً 20 نفر درگیر هستند.
بررسی انواع سوزن
از سوزن برای اتصال چرم، پارچه و … و همچنین انجام کارهای هنری و تزئین اجسام مانند گلدوزی، روبان دوزی و… استفاده می‌شود. سوزن یکی از ملزومات دوخت بوده و در واقع بدون آن نمی‌توان هیچ گونه دوختی انجام داد. برای خرید سوزن کافی است به خرازی مراجعه کرده و کاربرد سوزن مورد نظر خود را بگویید به عنوان مثال به فروشنده بگویید که سوزن مخصوص گلدوزی می‌خواهید. همین امر باعث شده است که انواع سوزن در بازار فروخته شوند. با این حال باید بر اساس کاربرد آن‌ها، سوزن‌های خود را انتخاب کنید.
انتخاب سوزن مناسب
انتخاب سوزن بسیار مهم است. امروزه متناسب با نوع پارچه و چرخ خیاطی انواع سوزن وجود دارد. هنگام خرید سوزن باید نوع چرخ خیاطی، پارچه و نوع نخ مورد استفاده را در نظر بگیرید. باید بدانید بهترین سوزن برای شما کدام یک است. حتی ممکن است که برای یک دوخت یکسان در دو چرخ خیاطی متفاوت از دو سوزن متفاوت استفاده شود. در ادامه به صورت کامل تمامی مدل‌های مختلف سوزن و کاربردهای آن‌ها را به شما توضیح می‌دهیم. تا پایان این مقاله همراه خاله یاردا باشید.
نکته مهم:
با هر شش تا هشت ساعت دوخت، سوزن کارایی خود را از دست می‌دهد. در صورت استفاده از پارچه‌های سنگین این طول عمر کوتاه‌تر می‌شود. خوشبختانه قیمت سوزن چرخ خیاطی مقرون به صرفه است. می‌توانید بعد از هر پروژه آن را عوض کنید. هنگام انتخاب سوزن مناسب باید سایز سوزن، شماره و رنگ آن را بدانید. چرا که به‌طور مستقیم با پارچه در حال دوخت مرتبط است.
آشنایی با انواع سوزن دست دوزی
در این بخش به شما انواع سوزن دست دوزی را معرفی می‌کنیم. ممکن است در بازار برای مصارف دیگر نیز مدل‌های مختلفی سوزن وجود داشته باشد با این حال این مدل‌ها پر کاربردترین مدل‌های سوزن دست دوز در ایران هستند:
سوزن جوالدوز
از این سوزن برای دوخت پارچه‌های بسیار ضخیم، پالان و گونی استفاده می‌شود. در گذشته برای دوخت جوال (گونی‌های بزرگ و ضخیمی که برای انبار آرد از آن‌ها استفاده می‌شد) از سوزن جوالدوز استفاده می‌کردند. این نوع سوزن طول بلند و سوراخ بزرگی داشته و به دلیل ضخامت زیاد مقاومت بسیار بالایی دارد.
سوزن پلاستیکی
سوزن‌های پلاستیکی از جنس پلاستیک محکم، بلند و دارای سوراخ بزرگ هستند. از این نوع سوزن معمولاً برای دوخت پنل پلاستیکی، مکرومه بافی و … استفاده می‌شود.
سوزن لحاف دوزی
سوزنی نسبتاً بلند با ضخامت زیاد که برای دوخت لحاف از آن استفاده می‌شود. سوزن لحاف دوزی در دو سایز 8 و 10 در بازار موجود است.
آشنایی با انواع سوزن دست دوزی
سوزن گلدوزی
سوزن گلدوزی طول و ضخامت متوسطی داشته و نوک آن تیز نیست. برای انجام کارهای گلدوزی، شماره دوزی، چرم دوزی، کوبلن و … از سوزن گلدوزی استفاده می‌شود.
سوزن روبان دوزی
سوزن روبان دوزی به دو دسته معمولی و قاشقی تقسیم می‌شود. نوک تیزی ندارد و شبیه سوزن کوبلن است.
سوزن تشک دوزی
از سوزن تشک دوزی جهت دوخت تشک استفاده می‌شود. انعطاف‌پذیری زیادی ندارد اما از مقاومت بالایی برخوردار است. نکته قابل توجه این است که سوزن تشک دوزی با سوزن لحاف دوزی تفاوت دارد!
سوزن سرمه دوزی
سوزن سرمه دوزی ضخامت بسیار کم و نوک بسیار تیزی داشته و در دو نوع بلند و کوتاه تولید می‌شود. جهت کارهای سرمه دوزی و در برخی موارد منجوق دوزی از آن استفاده می‌شود.
سوزن ملحفه
طول متوسط و ضخامت قابل قبولی داشته و برای دوخت ملحفه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سوزن به دلیل اندازه خود به خوبی با سوزن لحاف دوزی تفاوت دارد.
سوزن منجوق دوزی
سوزن منجوق دوزی به دو دسته ساده و ته طلایی تقسیم می‌شود. از نوع ساده برای دوخت پولک و منجوق استفاده می‌شود زیرا طول و ضخامت کمی دارد. نوع ته طلایی تمامی خصوصیات نوع ساده را دارد اما ته طلایی رنگ به بهتر نخ شدن کمک می‌کند.
سوزن چرم دوزی
سوزنی ضخیم و تیز با سوراخ بسیار درشت جهت عبور نخ‌های ضخیم و چرم است. سوزن چرم دوزی جهت دوخت پارچه‌های جیر و چرم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سوزن ژورژدوزی
جهت زیگزاگ و طرح دوزی پارچه‌های کتانی و ارگانزا مورد استفاده قرار می‌گیرد. سوزن ژورژدوزی دارای انحنایی گرد است.
سوزن ته گرد:
سوزن ته گرد ابزاری است که به منظور اتصال و نگه داشتن اشیاء و اجزا به کار برده می‌شود. طراحی این نوع سوزن بسیار ساده بوده و از گذشته تا کنون تغییری نکرده است. سوزن ته گرد دارای یک سر تیز جهت نفوذ به داخل پارچه یا کاغذ بوده و بخش تحتانی آن مانع خارج شدن سوزن از منافذ پارچه و کاغذ خواهد شد. در خیاطی جهت اتصال موقتی قطعات پارچه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع سوزن در ادارات و مدارس نیز به وفور استفاده می‌شود. ته سوزن در برخی مدل‌ها پلاستیکی و در برخی دیگر فلزی است.
سوزن چرخ خیاطی
سوزن چرخ خیاطی نیز یکی از لوازم خرازی بوده و انواع مختلفی دارد. در انتخاب سوزن چرخ خیاطی باید دقت بالایی داشته باشید. ممکن است انتخاب سوزن اشتباه در کیفیت کار شما تاثیر مخرب بگذارد. همچنین انتخاب سوزن اشتباه می‌تواند باعث آسیب دیدن چرخ خیاطی شما شود. در انتخاب این مدل سوزن‌ها باید دقت بالایی داشته در اینجا ما مدل‌های مختلف که در بازار ایران یافت می‌شوند را به شما معرفی می‌کنیم. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
سوزن راسته دوز ارگان مدل DB
یکی از انواع سوزن چرخ خیاطی سوزن ارگان مدل DB است. این مدل برای چرخ های راسته دوز صنعتی مناسب است. این سوزن‌ها بلند بوده و ته گردی دارند؛ بنابراین در انواع برندهای چرخ های صنعتی راسته دوز از جمله چرخ های خیاطی کاچیران، مارشال و جک می‌توان از آن‌ها استفاده نمود. همچنین برای ضخیم دوزی از آن‌ها استفاده می‌شود. پرکاربردترین نوع سوزن‌های DB شماره ۱۱ تا ۲۳ آن می‌باشند که از آن‌ها برای دوخت پارچه‌های ظریف مثل حریر و انواع پرده استفاده می‌شود. بیشترین کاربرد سوزن DB راسته دوز نیز مربوط به سایز ۱۴ آن است که برای پارچه‌های ضخیم و نیز ظریف مثل تریکو و روتختی استفاده می‌شود.
سوزن سر دوز ارگان مدل DC
این سوزن معروف به سوزن زیگزاگ نیز است. سوزنی کوتاه و ته گرد بوده و برای انواع چرخ های راسته دوز صنعتی به کار برده می‌شود. هم چنین از آن برای انواع چرخ های سر دوز نیز استفاده می‌شود. نام دیگر این سوزن اورلوک، سرنخ، ریشه بندی و زیگزاگ است. طول آن کوتاه بوده و سبب می‌شود تا برای کارهای سریع از آن استفاده گردد.
سوزن ارگان مدل DV
یکی دیگر از انواع سوزن چرخ خیاطی سوزن ارگان مدل DV یا همان سوزن دوقلو است. مدل دوخت این سوزن به شکل دو ردیف موازی بوده و دوخت آن از پشت شبیه به زیگزاگ است. برای چرخ های میاندوز صنعتی این سوزن بسیار مناسب است. با این سوزن می‌توان هم‌زمان دو ردیف دوخت داشت. به طور معمول پشت پارچه به شکل زیگزاگ است. قبل از دوخت با این سوزن باید توپی ماشین دوخت را بچرخانیم و مطمئن گردیم که سوزن با صفحه برخورد نخواهد کرد. با این کار از شکستن سوزن جلوگیری می‌نماییم.
سوزن ارگان مدل HA
سوزن ارگان مدل HA یکی دیگر از انواع سوزن چرخ خیاطی است. این سوزن برای چرخ های خیاطی خانگی مانند چرخ خیاطی ژانومه، چرخ های خیاطی معمولی خانگی، چرخ های فاف و کاچیران مناسب است. این سوزن از بغل صاف است.
سوزن ارگان
سوزن ارگان مدل HA دارای شماره های مختلفی است که هرکدام از این شماره ها کارایی مخصوص به خود را دارند.
- سوزن آرگان مدل HA با شماره 75/11 برای دوخت انواع پارچه‌های نازک ریون مناسب است.
- سوزن آرگان مدل HA با شماره 90/14 برای دوخت پارچه‌های معمولی به کار برده می‌شود.
- سوزن آرگان مدل HA با شماره 100/16 برای دوخت پارچه‌های ضخیم استفاده می‌شود.
- سوزن آرگان مدل HA با شماره 65/9 برای دوخت پارچه‌های حریر مناسب است.
- سوزن آرگان مدل HA با شماره 120/18 برای دوخت پارچه‌های خیلی ضخیم نظیر پارچه‌های مخصوص پالتو استفاده می‌شود. البته این پارچه‌ها به دلیل ضخامت زیاد چندان مناسب برای استفاده در چرخ خیاطی خانگی نیستند و استفاده از آن‌ها سبب آسیب به چرخ خواهد شد.
سوزن HA/Dp یا سوزن ژرسه دوزی
این سوزن معروف به سوزن ژرسه، دم‌سیاه، سرسیاه، گلدوزی یا ته آبی است. از این سوزن در چرخ های معمولی و برای دوخت پارچه‌های ریون و استرچ استفاده می‌شود. به طور کلی از این سوزن جهت دوخت پارچه‌های کشی، لخت، نایلونی، استرچ، ژرسه ها و نیز پارچه‌های خیلی ظریف استفاده می‌شود.
تقسیم‌بندی انواع سوزن چرخ خیاطی بر اساس شماره
شماره سوزن‌ها نشان دهنده اندازه آن‌هاست. هنگام خرید سوزن چرخ خیاطی شماره سوزن را باید بدانید. هرچه عدد روی سوزن چرخ کوچک‌تر یعنی سوزن نازک‌تر و ظریف‌تر است. اعداد بزرگ‌تر و بالا به معنای ضخیم‌تر بودن سوزن است. سوزن خیلی نازک یا خیلی ضخیم باشد مناسب استفاده برای چرخ خیاطی نیستند. این دسته از سوزن‌ها برای دوخت با دست استفاده می‌شوند. پس هنگام دوخت، سوزن را متناسب با نوع پارچه انتخاب کنید تا مشکلی برای دوخت و چرخ خیاطی پیش نیاید. هرچه ضخامت پارچه بیشتر، باید از سوزن با شماره بالاتر استفاده کنید.
نکات مهم در تقسیم‌بندی سوزن‌ها بر اساس شماره:
نکته شماره 1: سوزن چرخ شماره 12 معمولاً برای تمام پارچه‌ها مناسب است. برای چرخ گلدوزی سوزن شماره 11 سوزن مناسبی است. برای دوخت پارچه‌های ضخیم مثل پارچه‌های پشمی و پارچه‌های مبلی سوزن شماره 14 به بالا سوزن مناسبی است.
نکته شماره 2: روی سوزن‌ها دو عدد حک شده است؛ مثلاً روی یک سوزن چرخ عدد 90/14 ثبت شده است. سوزن مناسب چرخ های اروپایی سوزن‌های شماره 60 تا 120 است. سوزن مناسب چرخ های آمریکایی سوزن‌های شماره 8 تا 21 است.
انواع سوزن چرخ خیاطی خاص را بر اساس شماره آن‌ها
انواع سوزن چرخ خیاطی خاص را بر اساس شماره آن‌ها
- سوزن‌هایی که شماره های آن‌ها بین ۸ الی ۱۰ (۷۰-۶۰) است، جهت دوخت پارچه‌های سبک و ظریف مثل ابریشم و حریر مناسب هستند.
- سوزن‌هایی که شماره آن‌ها بین ۱۱ تا ۱۲ (۸۰-۷۵) است، برای دوخت پارچه‌های سبک نظیر پارچه‌های پنبه‌ای استفاده می‌شوند.
- سوزن شماره ۱۴ (۹۰) برای دوخت پارچه‌هایی با ضخامت متوسط کاربرد دارد. پارچه‌هایی مثل کتان، ژرسه، پنبه‌ای بافته شده و پشمی نازک.
- از سوزن‌هایی با شماره ۱۶ (۱۰۰) جهت دوخت پارچه‌های ضخیم مثل پارچه جین استفاده می‌شود.
- از سوزن شماره ۱۸ (۱۱۰) برای دوخت پارچه‌های بسیار سنگین و ضخیم نظیر جین‌های سنگین استفاده می‌شود.
- از سوزن شماره ۲۰ (۱۲۰) نیز برای دوخت پارچه‌هایی که خیلی ضخیم هستند استفاده می‌شود. سوزن‌هایی با شماره ۲۰ نوک تیزی نداشته و بسیار ضخیم هستند.
سوزن مناسب چرخ خیاطی خانگی
- سوزن ارگان مدل HA شماره 11/75 مناسب دوخت پارچه‌های نازک ریون
- سوزن ارگان مدل HA شماره 14/90 مناسب دوخت پارچه‌های معمولی
- سوزن ارگان مدل HA شماره 16/100 مناسب دوخت پارچه‌های ضخیم
- سوزن ارگان مدل HA شماره 9/65 مناسب دوخت پارچه‌های حریر
- سوزن ارگان مدل HA شماره 18/120 مناسب دوخت پارچه‌های خیلی ضخیم مانند پارچه‌های پالتویی که به دلیل ضخامت زیاد مناسب چرخ خیاطی خانگی نیست و در صورت استفاده به چرخ آسیب وارد می‌کند.
روش تشخيص سوزن تقلبی از سوزن اورجینال و اصل
- هر چه انتهای سوزن قسمت تخت سوزن، صاف‌تر و تخت‌تر باشد سوزن اصل و اورجینال است. در این صورت روی میل سوزن راحت می‌نشیند و نمی‌شکند. همچنین نخ را پاره نمی‌کند.
- سوزن اصل بسیار براق‌تر از سوزن چرخ تقلبی است.
- در سوزن چرخ اورجینال با کیفیت در قسمت بالای آن نام برند و شماره سوزن حک شده است.
بهترین سوزن دنیا در بازار ایران
بهترین سوزن در سراسر دنیا سوزن ارگان یا سوزن organ است. سوزن چرخ ارگان اصل دارای علامت استاندارد ژاپن است. میزان شکستگی و قیمت سوزن چرخ خیاطی با توجه به برند و کشور سازنده متفاوت است. تایوان، ژاپن و چین بیشترین عرضه کننده انواع سوزن چرخ هستند.
معرفی سایت خاله یاردا
هدف از ایجاد سایت خاله یاردا، به عنوان مرجع یادگیری خیاطی بدون الگو، ارائه آموزش‌های لازم به صورت آنلاین به کاربران است. شما می‌توانید به راحتی آموزش‌های مورد نیاز خود را به صورت جداگانه و بر اساس نیاز خود تهیه کرده و از خیاطی خود لذت ببرید. همچنین این آموزش‌ها به خیاطان و افراد علاقه‌مند به خیاطی کمک می‌کند که سریع‌تر و بهتر لباس‌های مدنظر خود را آماده کنند.
هدف از آموزش خیاطی بدون الگو چیست؟
با آموزش خیاطی بدون الگو می‌توانید هر آنچه دوست دارید بدوزید، از دامن گرفته تا انواع پیراهن و شلوار! همیشه یادتان باشد که برای دوختنِ آموزش دوخت لباس مجلسی بدون الگو و چه با الگو، هر چه اندازه‌گیری را دقیق‌تر انجام دهید و هر چه بیشتر به آن توجه کنید، نتیجۀ کارتان به مراتب بهتر خواهد بود. اگر قبلاً اندازه‌ها را تخمینی حساب می‌کردید، بهتر است از حالا به بعد، دقت کارتان را بیشتر کنید و به سراغ اندازه‌گیری دقیق بروید. قسمت‌های لازم را به طور دقیق انجام دهید و لباس را بر اساس آن اندازه‌ها بدوزید. یادتان باشد که اندازه‌هایی که می‌گیرید، درواقع نقشۀ راهتان هستند و باید بسیار دقیق باشند.
